Trong đời sống đạo, việc tìm về nguồn cội Chân Lý là hành trình thiêng liêng và bất tận. Con người giữa biển đời trần tục đầy biến động, nếu không có ánh sáng chỉ đường, rất dễ lầm lạc mà xa lìa bản tính thiêng liêng sẵn có. Chính vì vậy, Đức Chí Tôn – Đấng Cha Lành muôn loài – đã mở cơ tận độ, ban bố Thánh Ngôn để thức tỉnh và dìu dắt nhân loại quay về con đường Chân – Thiện – Mỹ.
Thánh Ngôn Hiệp Tuyển chính là kho tàng thiêng liêng vô giá, ghi lại những lời dạy trực tiếp của Đức Chí Tôn và các Đấng Thiêng Liêng trong buổi khai Đạo. Mỗi lời Thánh ngôn, tuy giản dị, nhưng hàm chứa biết bao trí tuệ, yêu thương và chỉ dẫn thực tiễn cho đời sống tu hành của mỗi tín đồ Cao Đài.
Bài viết này sẽ cùng quý đạo hữu chiêm nghiệm sâu sắc những lời dạy của Đức Chí Tôn trong Thánh Ngôn Hiệp Tuyển, để mỗi chúng ta thêm vững tin, thêm tinh tấn trên con đường trở về với nguồn cội thiêng liêng.
Ý nghĩa thiêng liêng của Thánh Ngôn Hiệp Tuyển
Thánh Ngôn Hiệp Tuyển không chỉ là một tập hợp những bài giảng, mà còn là “kim chỉ nam” soi sáng cho tín đồ trong suốt hành trình tu học.
Đức Chí Tôn từng phán dạy:
“Thầy đến lập Đạo cứu khổ cho chúng sanh, chớ chẳng phải đến lập tôn giáo tranh đua với đời.”
(Thánh Ngôn Hiệp Tuyển, Q.1, Bài 1)
Lời dạy này cho thấy mục đích chân chính của Đại Đạo không nhằm xây dựng quyền lực thế tục, mà hoàn toàn nhắm đến cứu độ linh hồn. Do đó, mỗi trang Thánh Ngôn Hiệp Tuyển chính là tiếng gọi tha thiết, mời gọi nhân sinh tỉnh thức, nhận biết nguồn gốc thiêng liêng của mình, từ đó tu thân sửa tánh, hòa mình trong tình thương bao la của Đại Từ Phụ.
Đồng thời, Thánh Ngôn Hiệp Tuyển cũng phản ánh rõ sứ mạng của Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ: khai mở trí tuệ, hòa hợp tôn giáo, hướng đến một thế giới đại đồng, công bình và bác ái.
Những lời dạy về đạo lý căn bản cho người tu học
Một trong những nét đặc trưng nổi bật trong Thánh Ngôn Hiệp Tuyển là sự nhấn mạnh đến tam công: Công quả, Công trình, Công phu.
Đức Chí Tôn dạy:
“Các con hằng gìn giữ tam công thì đạo hạnh mới tăng, công đức mới đầy.”
(Thánh Ngôn Hiệp Tuyển, Q.1, Bài 11)
- Công quả là việc làm phước thiện, giúp đời, cứu người.
- Công trình là việc học đạo, hiểu đạo, truyền đạo cho người khác.
- Công phu là sự tu thân, tịnh tâm, sửa tánh mỗi ngày.
Ba phương diện này đan xen, hỗ trợ lẫn nhau, giúp người tu tiến bộ toàn diện: vừa trưởng dưỡng nội tâm, vừa góp phần xây dựng xã hội tốt đẹp.
Thực hành đúng tam công là phương pháp thiết thực nhất để mỗi tín đồ Cao Đài thực sự sống đạo, chứ không chỉ hành đạo hình thức.
Những lời nhắc nhở về tâm tánh và đời sống hằng ngày
Đức Chí Tôn đặc biệt ân cần nhắc nhở tín đồ về việc sửa mình trong từng việc nhỏ, từng lời nói, từng ý nghĩ.
Ngài dạy:
“Làm lành lánh dữ là phận sự hằng ngày của các con. Chớ tưởng việc nhỏ mà bỏ, việc lớn mà chán.”
(Thánh Ngôn Hiệp Tuyển, Q.1, Bài 3)
Qua lời dạy ấy, chúng ta hiểu rằng tu hành không phải đợi đến những dịp trọng đại, mà chính là trong từng hành động thường nhật: một nụ cười nhân ái, một lời nói hiền hòa, một cử chỉ giúp đỡ chân thành.
Đức Chí Tôn cũng nhắc:
“Giữ tâm thanh tịnh thì thấy Đạo; còn để lòng loạn động thì xa cách Thầy.”
(Thánh Ngôn Hiệp Tuyển, Q.1, Bài 5)
Cho nên, người tín đồ Cao Đài phải thường xuyên soi xét tâm mình, luyện tập giữ cho tâm luôn an nhiên, không để tham – sân – si chi phối.
Những lời dạy về lòng khoan dung và tình thương nhân loại
Một đặc điểm nổi bật khác trong lời dạy của Đức Chí Tôn là tinh thần yêu thương vô phân biệt.
Ngài phán:
“Thầy chẳng phân biệt chủng tộc, màu da, sang hèn; thảy đều là con cái của Thầy.”
(Thánh Ngôn Hiệp Tuyển, Q.1, Bài 2)
Từ đó, đạo Cao Đài chủ trương “Đại đồng thế giới”, khuyên dạy tín đồ sống trong tình yêu thương rộng mở, đối xử với mọi người bằng tâm từ bi, bình đẳng.
Không những yêu thương trong lời nói, trong ý nghĩ, mà còn phải cụ thể hóa qua hành động cứu giúp, nâng đỡ, chia sẻ khó khăn với tha nhân – bất kể họ thuộc dân tộc, tôn giáo hay giai tầng xã hội nào.
Những lời dạy về bổn phận phụng sự Đại Đạo
Đức Chí Tôn nhiều lần nhấn mạnh bổn phận của mỗi tín đồ đối với đạo pháp:
“Các con có nhiệm vụ làm sáng danh Đạo, giữ gìn chơn truyền, chớ để cho mai một.”
(Thánh Ngôn Hiệp Tuyển, Q.1, Bài 7)
Điều đó nhắc nhở mỗi chúng ta, ngoài việc tu thân, còn phải tích cực phụng sự Đạo: tham gia xây dựng Thánh Thất, truyền bá đạo lý, giúp đỡ đồng đạo, làm gương sáng giữa đời.
Đức Chí Tôn còn ân cần dạy:
“Một người giác ngộ, cứu được trăm ngàn linh hồn; một người giải đãi, làm lu mờ cả một đạo cơ.”
(Thánh Ngôn Hiệp Tuyển, Q.1, Bài 14)
Qua đó, mỗi tín đồ càng thấm thía hơn trách nhiệm của mình trong công cuộc gìn giữ và phát huy ánh sáng Đại Đạo.
Bảng tóm tắt những chủ đề chính lời dạy của Đức Chí Tôn
| Chủ đề lời dạy | Nội dung chính | Trích dẫn minh họa |
|---|---|---|
| Ý nghĩa Thánh Ngôn Hiệp Tuyển | Kim chỉ nam hướng dẫn tu hành, mục đích cứu độ nhân sinh | “Thầy đến lập Đạo cứu khổ cho chúng sanh…” |
| Tam công trong đời sống đạo | Công quả – Công trình – Công phu | “Các con hằng gìn giữ tam công thì đạo hạnh mới tăng…” |
| Tu tâm sửa tánh từng ngày | Tu hành từ việc nhỏ nhặt thường nhật | “Làm lành lánh dữ là phận sự hằng ngày…” |
| Yêu thương vô phân biệt | Thương yêu mọi người như nhau | “Thầy chẳng phân biệt chủng tộc, màu da, sang hèn…” |
| Bổn phận phụng sự Đạo | Gìn giữ, phát huy chơn truyền Đại Đạo | “Các con có nhiệm vụ làm sáng danh Đạo…” |
Sống Theo Lời Dạy Cao Cả Của Đức Chí Tôn
Những lời dạy của Đức Chí Tôn trong Thánh Ngôn Hiệp Tuyển không chỉ là những chỉ dẫn cho riêng thời kỳ khai Đạo, mà còn là ánh sáng bất diệt soi đường cho mỗi thế hệ tín đồ, trong mọi hoàn cảnh của cuộc đời.
Mỗi người tín hữu Cao Đài khi đọc và chiêm nghiệm Thánh Ngôn cần không chỉ dừng lại ở sự cảm động, mà còn phải thực hành bằng chính đời sống hằng ngày: tu thân, tích đức, yêu thương, phụng sự.
Cầu chúc cho mỗi chúng ta luôn tinh tấn hành đạo, sống trọn nghĩa tình với Đức Chí Tôn, với tha nhân, và với chính linh hồn mình – để ánh sáng Đại Đạo mãi tỏa rạng trong cuộc đời và trên khắp nhân gian.
