Ngoài ra còn có nhiều lễ hội truyền thống khác mà Vanhoatamlinh.com không nói tới đủ. Bạn đọc có thể bổ sung bằng cách bình luận ở cuối bài viết này.
Lễ hội đền Hùng
Đây là lễ hội truyền thống của người Việt để tưởng nhớ công lao dựng nước của Hùng Vương. Lễ hội được tổ chức hàng năm vào mùng 10 tháng 3 Âm lịch tại Đền Hùng, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ.
Lễ hội Đền Hùng, còn được gọi là Giỗ Tổ Hùng Vương hoặc Quốc giỗ, là một ngày lễ truyền thống của người Việt để tưởng nhớ công lao dựng nước của Hùng Vương. Lễ hội được tổ chức hàng năm vào mùng 10 tháng 3 Âm lịch tại Đền Hùng, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ và được người dân Việt Nam trên toàn thế giới kỷ niệm và tôn kính.
Lễ hội Đền Hùng được coi là một trong những sự kiện văn hóa quan trọng nhất của dân tộc Việt Nam. Nó không chỉ thể hiện truyền thống tốt đẹp “Uống nước nhớ nguồn”, mà còn là niềm tự hào của người Việt trước bạn bè quốc tế khi “Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ” được chính thức công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.
Lễ hội thực chất đã diễn ra từ hàng tuần trước ngày chính thức với những phong tục như đâm đuống (đánh trống đồng) của dân tộc Mường, hành hương tưởng niệm các vua Hùng, và kết thúc vào ngày 10 tháng 3 âm lịch với lễ rước kiệu và dâng hương trên đền Thượng.
Trong quá trình lễ hội, lễ vật dùng trong ngày Giỗ Tổ Hùng Vương bao gồm: bánh chưng, bánh dày, bò, dê, lợn. Khi tiếng nhạc cất lên cũng là lúc vị chủ tế sẽ đọc lời nguyện để báo công và cầu phước.
Từ năm 2001, ngày giỗ tổ Hùng Vương trở thành quốc giỗ nước Việt Nam sau thời kỳ Đổi mới. Năm 2007, ngày Giỗ Tổ Hùng Vương – Lễ hội Đền Hùng được công nhận là quốc lễ của người Việt.
Hội Lim
Hội Lim là một lễ hội truyền thống của người Việt, nổi tiếng với hình thức biểu diễn nghệ thuật Quan họ.
Hội Lim là một lễ hội lớn của tỉnh Bắc Ninh, chính hội được tổ chức vào ngày 13 tháng giêng hàng năm trên địa bàn huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh. Tuy nhiên, lễ hội thực sự bắt đầu từ ngày 12 tháng giêng, với các hoạt động chuẩn bị và tập duyệt.
Hội Lim được coi là nét kết tinh độc đáo của vùng văn hóa Kinh Bắc, nổi tiếng với nghệ thuật dân ca Quan họ, một tài sản văn hóa chung của dân tộc Việt.
Trong quá trình lễ hội, người ta tổ chức tế lễ hậu thần vào một dịp là ngày 13 tháng giêng trùng với hội chùa Lim . Chính hội là ngày 13, với các nghi thức rước, tế lễ các thành hoàng các làng, các danh thần liệt nữ của quê hương tại đền Cổ Lũng, lăng Hồng Vân, lăng quận công Đỗ Nguyên Thụy.
Hội Lim đi vào lịch sử và tồn tại và phát triển cho đến ngày nay được hàng tổng chuẩn bị tập duyệt rất chu đáo từ ngày 9 và 10, rồi được diễn ra từ ngày 11 đến hết ngày 14 tháng giêng.
Hội đền Trần Nam Định
Lễ hội này được tổ chức để tưởng nhớ và tri ân công lao của các vị vua Trần.
Hội đền Trần Nam Định là một lễ hội truyền thống lớn của Việt Nam, được tổ chức hàng năm tại đền Trần, thành phố Nam Định. Lễ hội này phản ánh những phong tục, tập quán, tư tưởng tình cảm của cư dân nông thôn Việt Nam.
Hội đền Trần diễn ra vào đêm 14, rạng sáng 15 tháng giêng hằng năm. Các nghi lễ được cử hành trang nghiêm, bao gồm lễ rước kiệu từ đình Tức Mặc lên đền Trần, lễ dâng hương tại đền Thiên Trường, và các hoạt động văn hóa văn nghệ đặc sắc đậm nét truyền thống.
Lễ hội đền Trần không chỉ mang ý nghĩa lịch sử mà còn duy trì giá trị văn hóa dân tộc Việt Nam. Đây là dịp để con cháu quy tụ, tưởng nhớ người xưa và giáo dục con cháu ngày nay, để phúc âm tổ tiên được thấm nhuần trong tâm thức mọi người.
Hội đền Trần từ lâu đã trở thành tiềm thức trong lòng những người con đất Việt, là dịp để mọi người cầu xin phúc lành, tài lộc, sức khỏe, và hạnh phúc cho gia đình.
Trong xu thế hội nhập quốc tế, Ban quản lý và chính quyền, nhân dân địa phương đã nỗ lực không ngừng làm tốt công tác quản lý nhằm nâng cao giá trị lịch sử, văn hóa của lễ hội.
Hội Gióng
Lễ hội này được tổ chức để tưởng nhớ công lao của Thánh Gióng – một vị anh hùng dân tộc trong truyền thuyết.
Hội Gióng là một lễ hội truyền thống hàng năm ở nhiều nơi thuộc vùng Hà Nội để tưởng niệm và ca ngợi chiến công của người anh hùng truyền thuyết Thánh Gióng.
Hội Gióng Phù Đổng chính thống được tổ chức hàng năm vào ba ngày mùng 7, mùng 8 và mùng 9 tháng 4 Âm lịch tại xã Phù Đổng, huyện Gia Lâm, thành phố Hà Nội, nơi sinh ra người anh hùng huyền thoại Phù Đổng Thiên Vương.
Trong lễ hội, có nhiều hoạt động như rước kiệu, tế lễ, và các màn diễn như “Kén tướng”, “Kén Phù Giá”, và màn diễn “Săn hổ, bắt hổ, giúp hổ hoá thân”. Hội Gióng Phù Đổng cũng có nhiều màn hát chèo để mừng thắng trận.
Hội Gióng Phù Đổng được đánh giá là một trong những lễ hội lớn nhất tại đồng bằng Bắc Bộ về quy mô đoàn rước và người tham dự.
Ngoài Hội Gióng Phù Đổng, còn có các lễ hội Gióng khác như Hội Gióng Sóc Sơn, Hội Gióng Chi Nam (hay còn gọi là Hội Phù Gióng) tại làng Sen Hồ, xã Lệ Chi, huyện Gia Lâm, Hà Nội và Hội Gióng Bộ Đầu tại làng Bộ Đầu, xã Thống Nhất, huyện Thường Tín, Hà Nội. Mỗi lễ hội đều có những nghi thức và hoạt động riêng biệt, nhưng đều nhằm tôn vinh và tưởng nhớ công lao của Thánh Gióng trong việc đánh giặc Ân và bảo vệ đất nước.
Lễ hội Lồng Tồng của người Tày
Lễ hội Lồng Tồng là một lễ hội truyền thống của người Tày, được tổ chức vào dịp đầu Xuân năm mới để cầu mong một năm mới an lành, mùa màng bội thu. Lễ hội này mang đậm bản sắc văn hóa các dân tộc vùng Tây Bắc.
Trong lễ hội Lồng Tồng, người Tày thực hiện các nghi thức cúng tế, bao gồm cúng trời đất, cúng tổ tiên, cúng thần nông, và cúng thần núi. Ngoài ra, lễ hội còn có các hoạt động văn hóa, văn nghệ đặc sắc như hát dân ca, múa lân, và các trò chơi dân gian.
Lễ hội Lồng Tồng được tổ chức ở nhiều nơi, nhưng một trong những lễ hội lớn nhất và đặc sắc nhất là lễ hội Lồng Tồng của người Tày ở Kiên Thành, huyện Trấn Yên, tỉnh Yên Bái. Lễ hội này còn được gọi là lễ hội Cầu Mùa, thể hiện mong muốn của người dân về một năm mới đầy màu sắc và thành công.
Lễ hội Tháp Bà Ponagar Nha Trang
Lễ hội tháp Bà Ponagar là một lễ hội truyền thống của dân tộc Chăm ở Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa, Việt Nam. Đây là lễ hội dân gian lớn nhất trong năm ở tỉnh Khánh Hòa, được tổ chức để tưởng nhớ nữ thần Yang Po Inư Nagar, người đã có nhiều công lao giúp dân, mang lại những điều tốt lành và hạnh phúc cho mọi người.
Lễ hội diễn ra hàng năm từ ngày 20 đến 23 tháng 3 Âm lịch, tại di tích Tháp Bà PoNagar, thuộc phường Vĩnh Phước, thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa.
Các nghi lễ chính trong lễ hội bao gồm: Lễ thay y, Lễ thả hoa đăng, Lễ cầu Quốc thái dân an, Lễ hoàn kinh, cúng thí thực, Dâng lễ Mẫu, Tế lễ cổ truyền, lễ Khai Diên và lễ Tôn vương.
Lễ hội Tháp Bà Ponagar thu hút sự tham gia của đông đảo người dân đồng bào dân tộc Kinh, Chăm, Raglai khu vực miền Trung và Tây Nguyên. Được lưu truyền, gìn giữ qua nhiều thế hệ, lễ hội là dịp để người dân bày tỏ lòng thành kính và lòng biết ơn đến Mẹ xứ sở.
Lễ hội chùa Bái Đính Ninh Bình
Lễ hội chùa Bái Đính là một lễ hội truyền thống lớn ở miền Bắc Việt Nam, được tổ chức hàng năm tại chùa Bái Đính, tỉnh Ninh Bình. Lễ hội này thường diễn ra vào những ngày đầu Xuân, mở đầu cho những lễ hội hành hương về vùng đất cố đô Hoa Lư.
Phần lễ của lễ hội bao gồm 4 nghi thức chính: thắp hương thờ Phật, tưởng nhớ công đức Thánh Nguyễn Minh Không, lễ tế thần Cao Sơn và chầu thánh Mẫu Thượng. Ngoài ra, lễ hội còn có các trò chơi dân gian, thăm thú hang động, vãn cảnh chùa, và thưởng thức nghệ thuật hát Chèo, Xẩm, Ca trù đất Cố đô.
Lễ hội chùa Bái Đính không chỉ là dịp để người dân thể hiện lòng kính trọng đối với giá trị văn hóa truyền thống và tín ngưỡng tâm linh của mình, mà còn là dịp để mọi người cùng nhau chia sẻ niềm vui, hạnh phúc trong không khí Xuân rộn ràng, tràn đầy hy vọng và khát vọng
Lễ hội Cầu Ngư
Lễ hội này được tổ chức ở nhiều tỉnh thành ven biển như Đà Nẵng, Khánh Hòa, Quảng Nam, Phú Yên, Quảng Bình… để cầu mong một năm mới đánh bắt thuận lợi, an lành.
Lễ hội Cầu Ngư là một lễ hội truyền thống của người dân vùng biển ở Việt Nam, thường được tổ chức vào mùa xuân. Lễ hội này phản ánh đời sống văn hóa tinh thần phong phú và những tín ngưỡng mang màu sắc huyền bí của ngư dân. Mỗi năm, người dân tổ chức lễ cầu ngư, cúng “ông Nam Hải” hay cá voi để cầu xin cho trời yên bể lặng, tàu thuyền ra khơi vào lộng được nhiều tôm cá.
Lễ hội Cầu Ngư thường được tiến hành theo hai phần là: Lễ nghinh (đưa linh), tức là rước hồn các “Đức ông” cùng những người chết sông chết biển về nơi yên nghỉ. Tiếp theo là phần khởi ca với nhiều hoạt động vui chơi như múa hát, đua thuyền, thi bơi. Các hoạt động ở phần này phản ánh những sinh hoạt, lao động của ngư dân trên sóng nước.
Lễ hội Cầu Ngư ở Khánh Hòa cũng là một lễ hội lớn, lâu đời của người vùng biển. Lễ hội này thể hiện niềm tin của con người vào những giá trị tốt đẹp, ý chí vượt gian lao, không ngại khó để xây dựng cuộc sống ngày càng tốt đẹp. Đồng thời, nó còn thể hiện lòng biết ơn, truyền thống uống nước nhớ nguồn của dân tộc ta, tạo nên sự gắn kết cộng đồng của cư dân vùng biển từ bao đời.
Lễ hội núi Bà Đen Tây Ninh
Lễ hội núi Bà Đen là một lễ hội truyền thống lớn ở Tây Ninh, Việt Nam, được tổ chức hàng năm tại núi Bà Đen, ngọn núi cao nhất Đông Nam Bộ. Lễ hội này bao gồm hai sự kiện chính: Hội Xuân núi Bà và Hội Vía Bà.
Hội Xuân núi Bà bắt đầu từ ngày mùng 4 tháng Giêng Âm lịch và kéo dài trong suốt tháng Giêng. Trong lễ hội, người dân tham gia các hoạt động như lễ hội hành hương, cúng bái, và các hoạt động văn hóa, giải trí khác.
Lễ hội Vía Bà diễn ra vào ngày mùng 4,5 6 tháng 5 Âm lịch, tại đền Bà Đen, núi Bà Đen, Tây Ninh. Lễ hội này được tổ chức để tưởng nhớ và tôn vinh Bà Đen, một vị thần được người dân địa phương tôn thờ.
Cả hai lễ hội đều thu hút hàng nghìn người tham gia mỗi năm, không chỉ người dân địa phương mà còn cả du khách từ khắp nơi trên cả nước.
Lễ hội núi Bà Đen không chỉ là dịp để người dân thể hiện lòng kính trọng đối với giá trị văn hóa truyền thống và tín ngưỡng tâm linh của mình, mà còn là dịp để mọi người cùng nhau chia sẻ niềm vui, hạnh phúc trong không khí tưng bừng của mùa Xuân.
Lễ hội Bà chúa Kho – Bắc Ninh
Lễ hội này được tổ chức để tưởng nhớ và tri ân công lao của Bà chúa Kho.
Lễ hội Đền Bà Chúa Kho là một lễ hội truyền thống lớn ở Bắc Ninh, Việt Nam, được tổ chức hàng năm tại Đền Bà Chúa Kho, khu phố Cổ Mễ, phường Vũ Ninh, thành phố Bắc Ninh. Lễ hội này diễn ra vào ngày 12 tháng Giêng Âm lịch, ngày mất của Bà Chúa Kho theo ghi chép trong sử sách.
Đền Bà Chúa Kho là trung tâm sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng của người dân miền Bắc. Việc dâng lễ cúng Bà Chúa Kho diễn ra hầu như suốt năm. Hàng năm, vào những ngày đầu xuân, khách thập phương kéo về lễ đền Bà Chúa Kho.
Lễ hội Đền Bà Chúa Kho không chỉ là dịp để người dân thể hiện lòng kính trọng đối với giá trị văn hóa truyền thống và tín ngưỡng tâm linh của mình, mà còn là dịp để mọi người cùng nhau chia sẻ niềm vui, hạnh phúc trong không khí tưng bừng của mùa Xuân.
Tết Nguyên Tiêu Hội An
Lễ hội này có nguồn gốc từ người Hoa, được tổ chức vào đầu năm mới để cầu mong một năm mới an lành, thịnh vượng.
Tết Nguyên Tiêu Hội An là một lễ hội truyền thống diễn ra vào dịp Tết Nguyên Tiêu, thường vào ngày 15 tháng Giêng Âm lịch, tại thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam, Việt Nam. Lễ hội này mang những giá trị văn hóa đặc trưng riêng so với nhiều nơi ở Việt Nam và Châu Á.
Tết Nguyên Tiêu Hội An đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Trong lễ hội, người dân và du khách tham gia nhiều hoạt động đặc sắc như thả hoa đăng, cầu nguyện về những điều tốt lành, hạnh phúc cho gia đình và cộng đồng.
Ngoài ra, lễ hội còn có các hoạt động văn hóa, giải trí khác như biểu diễn nghệ thuật, trò chơi dân gian, và thưởng thức ẩm thực địa phương.
Tại Hội An vào dịp Tết Nguyên Tiêu, mỗi cộng đồng địa phương có tục lệ cúng tế riêng, nhưng đều có một đặc điểm chung là thể hiện lòng biết ơn, tôn kính đối với tổ tiên và các vị thần linh.
Lễ hội Tết Nguyên Tiêu Hội An thu hút rất đông người dân và du khách tham gia, tạo nên không khí rộn ràng, ấm áp trong mùa xuân.
Lễ hội chùa Hương
Lễ hội này được tổ chức tại huyện Mỹ Đức, TP. Hà Nội và kéo dài từ mùng 6 tháng 1 đến tháng 3 Âm lịch.
Lễ hội chùa Hương là một trong những lễ hội lớn và đặc trưng của Việt Nam, diễn ra tại danh thắng chùa Hương, thuộc xã Hương Sơn, huyện Mỹ Đức, Hà Nội. Lễ hội này kéo dài từ tháng 2 đến tháng 3 Âm lịch hàng năm, với đỉnh điểm vào ngày mùng 6 tháng 2 Âm lịch, thu hút hàng chục nghìn khách tham gia từ khắp nơi trên cả nước.
Lễ hội chùa Hương không chỉ là một lễ hội du xuân thường niên mà còn mang đậm nét văn hóa, tín ngưỡng của người dân Bắc Bộ. Các tín ngưỡng thờ cúng tại lễ hội này hội tụ đủ các nghi thức tôn giáo của nước ta như: Phật giáo, Đạo giáo, Nho giáo.
Nguồn gốc của lễ hội chùa Hương xuất phát từ những năm 1770, khi chúa Tĩnh Đô Vương Trịnh Sâm tuần du cùng quân dưới trướng đến Trần Sơn Nam, ông đã vào động Hương Tích để thắp hương, vãn cảnh. Chúa Trịnh Sâm cũng là người góp phần đưa động Hương Tích trở thành một di tích lớn và đặt nền móng cho sự phát triển của lễ hội chùa Hương sau này.
Trong quá trình diễn ra lễ hội, du khách có thể tham gia nhiều hoạt động văn hóa đặc sắc như chèo thuyền, hát chầu văn.
Lễ hội Katê
Đây là lễ hội truyền thống của đồng bào Chăm, được tổ chức hàng năm vào mùa thu.
Lễ hội Katê là một trong những lễ hội lớn nhất của cộng đồng người Chăm, mang trên mình những giá trị văn hóa và tín ngưỡng lâu đời. Lễ hội này được tổ chức trong thời gian 3 ngày, thường bắt đầu vào ngày 1/7 theo lịch Chăm (khoảng từ 25/9 đến 5/10 dương lịch).
Địa điểm tổ chức lễ hội Katê là tại các đền tháp như Po Nagar, Po Klong Garai và Po Rome, nằm ở Ninh Thuận.
Lễ hội Katê bắt đầu bằng nghi lễ cúng tế tại đền tháp, được chỉ đạo bởi thầy cả sư, hay còn gọi là người chủ lễ. Các lễ vật trong lễ hội Katê tại đền tháp bao gồm: 1 con dê lớn, 3 con gà để làm lễ tẩy uế trong tháp, 5 mâm cơm với canh và thịt dê, 1 mâm cơm với muối vừng, thêm 3 ổ bánh gạo cùng hoa quả.
Ngoài ra, người dân còn chuẩn bị thêm rượu, trứng, xôi chè, trầu cau v.v.
Lễ hội Katê không chỉ diễn ra tại đền tháp mà còn được tổ chức tại các làng xã và từng gia đình. Điều này thể hiện sự gắn kết chặt chẽ giữa cộng đồng và cá nhân, được người Chăm gìn giữ hàng ngàn năm qua.
Ngoài phần lễ, lễ hội Katê còn có phần hội với những trình diễn nghệ dệt thổ cẩm, nghề nặn gốm bằng phương pháp thủ công và các trò chơi dân gian mang đậm sắc thái văn hóa của người Chăm.
Lễ hội Lam Kinh Thanh Hóa
Lễ hội này được tổ chức thường niên vào ngày 22/08 Âm lịch hằng năm để tri ân vị Anh hùng dân tộc Lê lợi, các vua Lê cùng tướng sĩ có công dựng và giữ nước.
Lễ hội Lam Kinh là một lễ hội truyền thống lớn được tổ chức hàng năm vào ngày 22 tháng 8 âm lịch (ngày giỗ của vua Lê Thái Tổ) tại khu vực Lam Kinh thuộc huyện Thọ Xuân, Thanh Hóa. Đây là nơi an táng của vua Lê Thái Tổ và là nơi khởi nghĩa Lam Sơn, mở đầu cho triều đại nhà Lê ở Việt Nam.
Lễ hội Lam Kinh bắt đầu bằng nghi thức rước kiệu đức vua Lê Thái Tổ, kiệu Trung Túc vương Lê Lai từ đền thờ vua Lê Thái Tổ và đền thờ Trung Túc vương Lê Lai. Đây là một phần quan trọng của lễ hội, thể hiện sự tôn kính và tri ân đối với những người đã có công lớn với quê hương, đất nước.
Ngoài ra, trong lễ hội còn có nhiều hoạt động văn hóa, giải trí khác như biểu diễn nghệ thuật, trò chơi dân gian, và thưởng thức ẩm thực địa phương.
Lễ hội Lam Kinh thu hút rất đông người dân và du khách tham gia, tạo nên không khí rộn ràng, ấm áp.
Lễ hội Bà Chúa Xứ núi Sam
Lễ hội này được giữ gìn bởi nhiều thế hệ tại vùng Châu Đốc, tỉnh An Giang và thể hiện bản sắc văn hóa của miền sông nước Nam bộ.
Lễ hội Bà Chúa Xứ, còn gọi là Lễ Vía Bà, là một lễ hội truyền thống lớn của người dân Nam Bộ, diễn ra tại khu vực núi Sam, thành phố Châu Đốc, tỉnh An Giang. Lễ hội này được tổ chức hàng năm, thu hút trên 2 triệu lượt khách tham quan và tham gia.
Lễ hội Bà Chúa Xứ bắt đầu từ ngày 23 tháng 4 đến 27 tháng 4 Âm lịch hàng năm. Trong lễ hội, người dân thực hiện các nghi thức tôn giáo như cúng tế, cầu an, cầu may mắn. Đây cũng là dịp để người dân thể hiện lòng biết ơn và tôn kính Bà Chúa Xứ, vị thần linh được coi là bảo hộ và ban phước lộc cho mọi người.
Ngoài ra, lễ hội còn có nhiều hoạt động văn hóa, giải trí khác như biểu diễn nghệ thuật, trò chơi dân gian, và thưởng thức ẩm thực địa phương.
Lễ hội Bà Chúa Xứ không chỉ là một sự kiện tôn giáo, mà còn là một phần quan trọng của văn hóa và cuộc sống của người dân khu vực Nam Bộ.