Hệ thống các vị thánh trong Công đồng Trần Triều

Bài viết này nói về hệ thống các vị thánh đang được thờ phụng tại đền điện Trần Triều trong tín ngưỡng thờ Đức Thánh Trần của người Việt.

MỤC LỤC BÀI VIẾT

“Tháng tám tiệc cha, tháng ba tiệc mẫu”. “Cha” ở đây chính là Đức Thánh Trần – Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn.

Hệ thống các vị thánh trong Công đồng Trần Triều

Vương Phụ, Vương Mẫu

Là hai vị Vương Phụ, Vương Mẫu sinh ra Đức Thánh Trần, thường không thờ chung một ban thờ với Trần triều.

Vương Phụ: Khải Thánh An Sinh Vương [安生王], tự là Trần Liễu [陳柳], tặng phong Hiển Hoàng Khâm Minh Đại Vương [欽明大王].

Vương Mẫu: An Sinh phu nhân, thụy hiệu Thiện Đạo Quốc Mẫu [善道國母]

Đức Thánh Trần

Hưng Đạo Đại Vương [興道大王], tự là Trần Quốc Tuấn [陳國峻], tước phong Quốc Công Tiết Chế Hưng Đạo Đại Vương. Đức Đại Vương chính cung (Cửu Thiên vũ đế Trần Triều hiển thánh Thái Sư Thượng Phụ Quốc Công bình bắc đại nguyên suý Nhân Vũ Hưng Đạo đại vương thượng thượng thượng đẳng thần ). Khi ngài ngự đồng thường mặc áo đỏ thêu rồng, hổ phù, ngài làm phép ra uy sát quỷ trừ tinh, bóng Đức ông khá nặng không phải đồng cựu đội lệnh nhà Trần thì không hầu được.

Hệ thống các vị thánh trong Công đồng Trần Triều

Đức Thánh Trần tên thật là Trần Quốc Tuấn, mất ngày 20/8, ông là con trai thứ của Trần Liễu, anh trai vua Trần Thái Tông ( Trần Cảnh), về gốc tích ra đời của ông dân gian truyền lại, ông chính là Thanh tiên đồng từ trên Thiên Đình phụng lệnh Ngọc Hoàng đầu thai xuống hạ giới mang theo phi thân kiếm, cờ ấn, tam bảo của Lão Tử, Ngũ Tài của Thái Công .Như vậy xét về nguồn gốc nhà Trần cũng xuất phát từ dòng tu tiên Đạo giáo, gốc của pháp Tứ Phủ (Đạo Mẫu) chính là Tam Phủ (Đạo Tiên). Nhà Trần không thuộc Tứ Phủ có lối thờ phụng riêng và phép tắc khác bên Tứ Phủ – nhưng Thần Chủ của Tứ Phủ và của bên Nhà Trần đều thuộc dòng Thiên Tiên – tuân chỉ Ngọc Hoàng Thượng Đế mà giáng phàm để cứu dân độ thế, khuyến Thiện phạt Ác – tuy xuất xứ khác nhau nhưng nhiệm vụ thì là một, vì vậy hiện nay có sự phối thờ Trần triều và Tứ phủ.

Vương Phi

Vương Phi: Vốn là con gái của vua Trần Thái Tông [陳太宗]. Sinh thời, bà được biết đến rộng rãi với tước hiệu Thiên Thành Công Chúa [天城公主]. Sau khi mất bà được truy phong thụy hiệu là Nguyên Từ Quốc Mẫu [元慈國母]. Bà mất ngày 28/9

Thầy dạy Văn

Thầy dạy Võ

Quan Nam Tào – Bắc Đẩu

Tứ Vị Vương Tử

Đức Thánh Cả: Hưng Vũ Vương [興武王], tự là Trần Quốc Nghiễn [陳國巘] . Đức Thánh Cả (Trần triều thượng tướng. Khai quốc công Hưng Vũ đại vương Trần Quốc Nghiễn,ngài ngự áo đỏ khăn đỏ, lưng đeo cờ kiếm, ngài ngự đồng lấy dấu máu làm bùa trừ tà sát quỷ chữa bệnh).

Đức Phó Tằng: Hưng Hiến Vương, tự là Trần Quốc Uất. Đức Phó Tằng (Trần triều thượng tướng. Tiết độ sứ Hưng Hiến đại vương Trần Quốc Uất, ngài ngự áo đỏ khăn đỏ, lưng đeo cờ kiếm, ngài chuyên bắt tà ma, cắm đất tìm cốt và trị trùng).

Đức Thánh Đệ Tam: Hưng Nhượng Vương [興讓王], tự là Trần Quốc Tảng [陳國顙]. Đức Thánh Tam (Trần triều thượng tướng. Khai quốc công Hưng Hiến đại vương, Đệ tam Ông cửa suốt Hưng Nhượng Vương Trần Quốc Tảng, ngài ngự áo đỏ khăn đỏ, lưng đeo cờ kiếm, ngài ngự đồng sát quỷ trừ tà, chữa bệnh).

Đức Thánh Đệ Tứ: Hưng Trí Vương [興智王], tự là Trần Quốc Hiện [陳國峴]. Đức Thánh Đệ Tứ (Trần triều thượng tướng. Khai quốc công Hưng Trí đại vương Trần Quốc Hiện, ngài ngự áo đỏ khăn đỏ, lưng đeo cờ kiếm )

Nhị Vị Vương Cô

Đệ Nhất Vương Cô: Quyên Thanh Công Chúa. Vốn là vợ chính thất của vua Trần Nhân Tông, mẹ ruột vua Trần Anh Tông, nên ngài còn được biết đến rộng rãi với tước hiệu Bảo Thánh Hoàng Thái Hậu [保聖皇太后], sau khi mất truy phong thụy hiệu Khâm Từ Bảo Thánh Hoàng Hậu [欽慈保聖皇后]. Sau này cô theo vua Trần Nhân Tông tu tại Chùa Yên Tử, khi ngự đồng cô mặc áo màu đỏ, đầu đội khăn đóng, dùng khăn đỏ thắt dải buộc lên.

Đệ Nhị Vương cô: Đại Hoàng Công Chúa. Có thuyết cho rằng Vương Cô tuy là con ruột của Đức Thánh Trần, nhưng lại phải đổi thành con nuôi để có thể kết hôn với Phạm Ngũ Lão. Tước hiệu của Vương Cô sau khi trở thành con nuôi là Anh Nguyên Quận Chúa [英元郡主]. Khi ngự đồng cô mặc áo màu vàng, một số nơi hầu cô mặc áo màu xanh, cô làm phép trừ linh tróc tà.

Lục Bộ Trần Triều

Đây là những danh tướng tuy không mang họ Trần nhưng vẫn thuộc về Công đồng Trần Triều, được phối thờ ở các đền điện Trần Triều bao gồm:

Đức Ông Phò Mã: Điện Tiền Phò mã – Phạm Ngũ Lão. Trần Triều vương tế điện suý thượng tướng quân quan nội hầu Phạm sắc phong Chiêu Cảm Hùng Văn đại vương, ngài ngự đồng khăn áo đỏ, ngài về tiễn đàn nhà Trần.

Yết Kiêu Tả Tướng Quân: tên thật là Phạm Hữu Thế, là tùy tướng của Hưng đạo vương Trần Quốc Tuấn, ông có tài bơi lội như loài thủy tộc, Trần Hưng Đạo trọng dụng và đặt tên là Yết Kiêu, ông được vua Trần phong tước Trần triều Hữu tướng đệ nhất bộ đô soái thủy quân tước hầu, lễ hội của ông ngày 15/1.

Dã Tượng Hữu Tướng Quân: ngài rất giỏi huấn luyện voi, là tướng giỏi lục quân.

Nghĩa Xuyên Tướng Quân: An Nghĩa Đại Vương – Nguyễn Chế Nghĩa

Hùng Thắng Tướng Quân: Quận Công Vi Hùng Thắng

Huyền Quang Tướng Quân: Tướng quân Thái úy Đặng Huyền Quang, tài ba võ nghệ hơn người, được vua Trần thăng tướng quân Thái úy, ông mất ngày 10/10.

Trần Triều Vương Nữ

Trần Triều Vương nữ tôn Thuận Thánh Bảo Từ Hoàng Hậu (Bà là con gái trưởng của Hưng Nhượng vương Trần Quốc Tảng. Là vợ vua Trần Anh Tông. Mẹ đích của vua Trần Minh Tông).

Trần Triều Tướng Quân

Trần Triều Khống Bắc tướng quân An Nghĩa đại vương ( Nguyễn Chế Nghĩa, ngài văn võ song toàn, đứng đầu ban võ, ngài mất ngày 28/8).

Đức Thái Bình công chúa, cô là con nuôi của Đức Thánh Trần, có công phục vụ nhà Trần ở vùng Thái Bình, khi ngự đồng cô mặc áo màu xanh.

Đức Trần Bình Trọng

Cô Bé và Cậu Bé Trần Triều

Cô bé Cửa Suốt: tức Trần triều Vương ngoại nữ tôn Tịnh Huệ công chúa, là con gái của Phạm Ngũ Lão và là thứ phi của vua Trần Anh Tông, Anh Tông hoàng đế thứ phi. Cô cùng Đức ông Đệ Tam trấn thống lĩnh ba quân thủy binh trấn giữ ngoài Cửa suốt nên gọi là cô bé cửa suốt. Khi ngự đồng cô mặc trang phục màu trắng, múa kiếm và cờ lệnh, ngày tiệc của cô là ngày 2/3 âm lịch.

Cậu bé Cửa Đông: Hiển thánh vương tôn chủ bộ tướng. Trong hệ thống thờ các vị thánh Trần triều cổ không hề có Cậu bé cửa Đông, khoảng những năm 1990 một số đồng thầy hầu giá cậu bé Cửa Đông theo lối hầu mới, ghép Tứ phủ với Trần triều trong một buổi ( trước đây Tú phủ và Trần Triều hầu tách các buổi khác nhau).

Một số tài liệu nói cậu là Thánh cậu trấn giữ Cửa Đông, một số tài liệu nói Cậu là Cậu bé Quận bản Đền trong Đền Cửa Đông được Đức ông Đệ Tam trao quyền trấn giữ Cửa Đông, cậu được thờ ở 1 ngôi đền Mẫu gần đền cửa ông.

Một số sách cho là cậu là cháu trai của Hưng Đạo Đại Vương, bằng Cô bé Cửa Suốt, tuy vậy tài liệu không nói rõ đó là vị cháu nào của Hưng Đạo Đại Vương.Có giả thiết cho rằng cậu là Hoài Văn Hầu Trần Quốc Toản là cháu nội vua Trần Thái Tông. Khi ngự đồng cậu mặc áo vàng hoặc trắng, đầu vấn khăn ngang, múa cờ và kiếm

Ngũ Hổ Đại Tướng

Ngũ Hổ của Tín ngưỡng Đức Thánh Trần có phần giống với Ngũ Hổ của Tứ Phủ về phần phương hướng và màu sắc. Danh hiệu đầy đủ của các ngài Hổ bao gồm toàn bộ chuỗi hàng ngang dưới đây.

Hệ thống các vị thánh trong Công đồng Trần Triều

Ngoài ra còn các vị tướng khác như Trần Sầm, Đỗ Hựu, Đỗ Vỹ, Đỗ Hưng, Nguyễn An, Trần Bách, Đoàn Thại, Nông Thị Tâm, Lâm Văn Cường, Trần Nhật Duật….

Nhìn chung, Nhà Trần không phải là một phủ, sự sắp xếp nhà Trần theo gia đình chứ không theo quan tước, hàng bậc như trong Tứ phủ (Có Vua, Mẫu, Các Quan, Chúa, Chầu, Ông Hoàng, Thánh Cô, Thánh Cậu). Tất cả nhà Trần, Lục Bộ thánh Ông đều được phong tước, ngự áo đỏ, riêng cô Đôi Đại Hoàng ngự áo vàng, cô Thái Bình ngự áo xanh. Đức Đại Vương tuyệt đối không lên đai thượng, không múa long đao, đi cờ kiếm từ vào hè trở đi, còn mùa xuân khai đền Ngài đi cờ hồng bằng khăn phủ diện. Đức Đại Vương không xuyên lình lấy dấu mặn. Người thủ nhang đồng đền có căn mới được hầu Ngài.

Updated: 17/11/2021 — 10:06 sáng

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *