Hãy cùng Vanhoatamlinh.com đi tìm hiểu xem nhé.
Sự tích Ông tổ nghề Mộc
Không ai biết chính xác tên của ông là gì, chỉ nghe tương truyền rằng, vào thời Trịnh – Nguyễn phân tranh, có một chàng trai trẻ làm mộc nổi tiếng ở xứ Bắc. Chúa Trịnh hay tin mới vào cung và giao nhiệm vụ tạo chiếc ngai vàng sao cho xứng tầm. Hoàn thành xong ngai vàng bằng gỗ vàng tâm, chàng trai vắt vẻo ngồi trên đó và ngủ quên, khi chúa đến xem thấy cảnh tượng đó, chúa đùng đùng nổi giận và ra lệnh bắt giam chàng trai vào ngục tối.
Sau khi chúa băng hà bà Chúa lên nắm quyền. Bà chúa nhìn thấy ngai vàng được chạm trổ khá đẹp liền ra lệnh giải thoát chàng trai ra khỏi ngục tối và ra lệnh: “Ngươi phải tạo ra một bức tượng Phật Bà bằng chính cái tâm con người, Phật Bà phải nhìn được trăm nẻo khổ đau hay gian ác trên thế gian để cứu giúp những khổ đau đó hay trừng trị những kẻ ác trên thế gian”. Khi nghe bà Chúa phán như vậy, chàng trai lấy làm khó hiểu và trả lời bà rằng: “Thưa, tất cả những vật hạ thần nhìn thấy được thì sẽ chạm trổ được nhưng hạ thần không thể chạm đúng theo ý muốn của bà Chúa vì hạ thần không thể thấy được”. Nghe tới đây, bà Chúa tức giận và phán: “Ngươi không làm được thì ta sẽ bắt ngươi phải làm cho bằng được”.
Lần này, chàng trai bị giam cầm khắc nghiệt hơn. Xung quanh căn nhà giam là hàng trăm vị Tăng đọc kinh gõ mõ suốt ngày đêm và tới mỗi bữa ăn là món cơm chay của nhà chùa. Sau thời gian chàng bị mắt mờ, tai ù…chàng trai cảm thấy không thể chịu nổi nữa và suy nghĩ: nếu không làm cho nhanh thì sẽ không thể thoát khỏi sự tù hãm này. Thế là, căn nhà với hàng trăm ngọn nến thắp suốt ngày đêm cùng những khối gỗ được chuyển vào liên tục, chàng trai làm miệt mài không biết mệt mỏi. Ba năm sau, vào một ngày bà Chúa đi kiểm tra công việc của chàng trai. Khi tới gần ngôi nhà mọi người nhìn thấy một luồng sáng phát ra từ bên trong. Bức tượng từ tâm đã hoàn thành. Khi nhìn thấy bức tượng Phật Bà với một đầu bốn mặt nghìn tay và trên mỗi bàn tay là một con mắt, mọi người thực sự sửng sốt. Song, không dễ gì người ta dễ dàng nhận rõ ý nghĩa tâm linh bức tượng. Bà Chúa đã tức giận cho tìm lại tác giả khắc tượng để nhận được giải thích thỏa đáng. Nhưng lúc này, ông tổ nghệ thất vọng nên đã bỏ đi, nhưng vì mắt mờ sau nhiều năm giam cầm ông đã bị rơi xuống dòng suối, cuốn trôi….
Sau này, mọi người cũng dần hiểu được ý nghĩa thực sự cũng như cái tâm của ông tổ Nghệ đặt vào bức tượng Phật Bà nghìn mắt nghìn tay. Cái tên Nguyễn Công Nghệ được đưa ra để gọi tên ông và nó đi vào lịch sử của nghề mộc.
Ngày giỗ cúng ông tổ nghề Mộc
Vào ngày 20 tháng 12 âm lịch hàng năm, những người làm nghề mộc đều dâng nén hương tưởng nhớ ông tổ của nghề là Nguyễn Công Nghệ (người tạo ra tượng Phật nghìn mắt nghìn tay) cũng như để ông ấm lòng hơn với sự phát triển thịnh vượng của nghề mộc sau này.
Nhiều nơi còn lấy ngày 13 tháng 6 âm lịch hằng năm làm ngày giỗ tổ nghề Mộc. Tuy nhiên, hiện nay hầu hết đều lấy ngày 20 tháng Chạp âm lịch để tổ chức.
