Phật giáo Tịnh độ tông còn được gọi là Tịnh thổ tông hay Liên tông, là một hình thức Phật giáo Đại thừa được thực hành chủ yếu ở Đông Á, bao gồm Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc.
Nguồn gốc của Phật giáo Tịnh độ có thể bắt nguồn từ kinh điển Phật giáo và những lời dạy của Đức Phật lịch sử, nhưng nó đã phát triển thành một hình thức Phật giáo riêng biệt trong suốt nhiều thế kỷ.
Cốt lõi của Phật giáo Tịnh độ là niềm tin vào Đức Phật A Di Đà, Đức Phật Vô Lượng Quang. A Di Đà được cho là cư trú ở Tịnh độ phương Tây, Sukhavati, một cõi hoàn toàn bình yên, hạnh phúc và thành tựu tâm linh. Những người thực hành Phật giáo Tịnh độ tin rằng bằng cách niệm danh hiệu của Đức Phật A Di Đà và mong muốn được sinh ra trong Tịnh độ của ngài, họ có thể đạt được giác ngộ nhanh chóng và dễ dàng hơn so với các thực hành tâm linh khác. Đây được gọi là “con đường dễ dàng” hay “con đường đất nước thuần khiết.”
Một trong những bản văn chính của Phật giáo Tịnh độ là Kinh Pháp Hoa, mô tả Tịnh độ phương Tây và những phẩm chất của Đức Phật A Di Đà. Một văn bản quan trọng khác là Kinh A Di Đà, phác thảo những lợi ích của việc trì tụng danh hiệu của A Di Đà và bản chất của Tịnh độ Tây phương của Ngài.
Về phương diện tu tập, phương diện quan trọng nhất của Tịnh độ tông là niệm danh hiệu A Di Đà, gọi là Niệm Phật. Điều này liên quan đến việc lặp lại cụm từ “Nam Mô A Di Đà Phật” hoặc đơn giản là “A Di Đà”, và được coi là một cách để thanh lọc tâm trí của một người và kêu gọi sự trợ giúp của Đức Phật A Di Đà để đến được Tây Phương Tịnh độ. Sự lặp đi lặp lại của Niệm Phật thường đi kèm với quán tưởng và thiền định, và được coi là một hình thức thực hành chánh niệm.
Một khía cạnh quan trọng khác của Phật giáo Tịnh độ là thực hành quán tưởng, trong đó hành giả tưởng tượng mình được sinh ra ở Tây phương Tịnh độ và trải nghiệm sự bình yên và hạnh phúc ở đó. Hình dung này được coi là một cách để nuôi dưỡng mối liên hệ sâu sắc hơn với Đức Phật A Di Đà và Tây Phương Tịnh độ, và là một phương tiện để chuyển hóa tâm trí và kinh nghiệm của chính mình.
Về mặt đạo đức, Tịnh độ tông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển từ bi và trí tuệ, cũng như duy trì kỷ luật đạo đức. Tuy nhiên, nó cũng được coi là một hình thức Phật giáo dễ tiếp cận hơn và thường được ưa chuộng bởi những cư sĩ không có thời gian hoặc nguồn lực để tham gia vào các thực hành tâm linh chuyên sâu hơn.
Nhìn chung, Phật giáo Tịnh độ được các hành giả đánh giá cao vì tính đơn giản, dễ tiếp cận và tập trung vào lòng từ bi và trí tuệ của Đức Phật A Di Đà. Nó được coi là một con đường sâu sắc và mạnh mẽ để giác ngộ tâm linh, và đã có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của Phật giáo ở Đông Á trong hơn một nghìn năm.
