Kim cương thừa được coi là con đường dẫn đến giác ngộ nhanh hơn so với các hình thức Phật giáo khác, và giáo lý của nó nhấn mạnh việc sử dụng nghi lễ, quán tưởng và thiền định như một phương tiện để phát triển sức mạnh tâm linh và nhận ra Phật tính bẩm sinh của một người.
Kim cương thừa kết hợp nhiều thực hành bí truyền khác nhau, chẳng hạn như trì tụng thần chú, yoga bổn tôn và các bài tập quán tưởng, vào các tiết mục tâm linh của nó. Việc tập trung vào kinh nghiệm cá nhân và nhận thức trực tiếp, trực giác là một trong những điểm khác biệt chính giữa Kim Cương thừa và các hình thức Phật giáo khác.
Một trong những bản văn chính của Phật giáo Kim Cương thừa là Guhyagarbha Tantra, được cho là chứa đựng tinh túy của tất cả các giáo lý Phật giáo. Các thực hành Kim Cương thừa cũng bao gồm việc sử dụng các mạn đà la, là những biểu tượng tượng trưng cho vũ trụ, và tạo ra các mối quan hệ thiêng liêng giữa thầy và trò, được gọi là mối quan hệ đạo sư-đệ tử.
Phật giáo Kim Cương thừa đã được truyền lại qua một dòng các vị thầy giác ngộ và được coi là một con đường mang tính cá nhân và cá nhân hóa cao. Các giáo lý của Kim Cương thừa chỉ có thể được truyền từ thầy sang trò, và thường được coi là quá cao đối với người mới bắt đầu. Mặc dù vậy, Kim cương thừa vẫn là một hình thức Phật giáo được thực hành rộng rãi và tiếp tục là nguồn cảm hứng cho nhiều Phật tử trên khắp thế giới.
Phật giáo Kim Cương thừa cũng được biết đến với việc sử dụng các nghi lễ quán đảnh, là những nghi lễ trong đó người thầy truyền sức mạnh tâm linh và kiến thức cho học trò. Những nghi lễ này được coi là cần thiết cho việc thực hành đúng đắn Kim Cương thừa, và được cho là đẩy nhanh quá trình phát triển tâm linh.
Một khía cạnh quan trọng khác của Kim Cương thừa là việc sử dụng các cử chỉ tay tượng trưng, hay thủ ấn, trong thiền định và thực hành nghi lễ. Những cử chỉ này được cho là có tác động mạnh mẽ đến ý thức của người tập và được sử dụng để gợi lên một số trạng thái tâm linh hoặc để giao tiếp với thần linh.
Kim Cương thừa cũng nhấn mạnh đến vai trò của người thầy, và việc có một người thầy đủ tiêu chuẩn để hướng dẫn họ trên hành trình tâm linh là điều cần thiết đối với các hành giả. Mối quan hệ thầy trò được xem như một mối ràng buộc thiêng liêng, và học sinh phải hoàn toàn tin tưởng và tận tâm với giáo viên của mình.
Mặc dù có tính chất bí truyền và cá nhân hóa, Phật giáo Kim Cương thừa cũng được biết đến với lòng từ bi sâu sắc và sự tận tụy giúp đỡ người khác. Nhiều hành giả Kim Cương thừa tham gia vào các hình thức hoạt động và phục vụ cộng đồng khác nhau, sử dụng các thực hành tâm linh của họ để trau dồi lòng từ bi và phát triển khả năng giúp đỡ người khác.
Nhìn chung, Kim Cương thừa là một hình thức Phật giáo rất năng động và biến đổi, cung cấp cho các hành giả con đường dẫn đến giác ngộ trực tiếp và mạnh mẽ. Nó tập trung vào kinh nghiệm trực tiếp, quán tưởng và thực hành thiền định, và sự nhấn mạnh vào mối quan hệ giữa thầy và trò làm cho nó trở thành một truyền thống tâm linh độc đáo và mạnh mẽ.
