Trong bài viết này mời độc giả cùng Vanhoatamlinh.com đi tìm hiểu về nguồn gốc hình thành và phát triển của Giáo hội Tin Lành Trưởng Lão Liên Hiệp tại Việt Nam.
Vào năm 1988, phong trào Đức Thánh Linh thăm viếng bắt đầu phát triển từ nhà thờ Tin lành Trương Minh Giảng – Quận 3 – Thành phố Hồ Chí Minh. Sau đó, phong trào này lan tràn qua nhiều nhà thờ Tin lành. Do được Đức Thánh Linh vận hành cách mạnh mẽ trên một số Mục sư và tín hữu nên một số Mục sư lãnh đạo trong Giáo hội Tin lành Việt Nam (MN) không chấp nhận. Sau đó, Tổng Liên hội Giáo hội Tin lành Việt Nam (MN) đã ra văn bản ngăn cấm sự phát triển của phong trào này. Vì lý do đó, một số Mục sư, truyền đạo, chấp sự và tín hữu trong phong trào này phải ra khỏi Giáo hội Tin lành Việt Nam (MN). Họ chia thành nhiều nhóm nhỏ để sinh hoạt thờ phượng Chúa từ nhà này sang nhà khác.
Đến năm 1989, Chấp sự Hồ Tấn Khoa cùng một số tôi tớ và con cái Chúa sinh hoạt thờ phượng Chúa, học lời Chúa với nhau. Các nhóm này tiếp tục phát triển thành các nhóm Tin lành độc lập với nhiều tên gọi khác nhau. Những người hầu việc Chúa lúc bấy giờ được nhiều Mục sư, Giáo sư trong và ngoài nước âm thầm huấn luyện đào tạo, dạy dỗ lời Chúa với nhiều hệ thống thần học.
Đến năm 1993, ông Hồ Tấn Khoa cùng một số anh em hầu việc Chúa lúc bấy giờ chấp nhận theo quan điểm Thần học cải chánh của John Calvin. Họ tiếp tục được học nhiều lớp Kinh Thánh. Đến tháng 9 năm 1995, ông Hồ Tấn Khoa được Giáo hội Trưởng Lão Liên Hiệp Hoa Kỳ (The United Presbyterian in USA) phong chức Mục sư Nhiệm chức. Bắt đầu từ thời điểm này, Mục sư Nhiệm chức Hồ Tấn Khoa cùng một số tôi tớ Chúa thiết lập Giáo hội độc lập theo đường hướng Giáo hội Trưởng lão thế giới. Đến năm 1996, Ban điều hành lâm thời quyết định đặt tên Giáo hội là Giáo hội Trưởng lão Việt Nam. Hội Thánh tiếp tục được phát triển và nhiều nhóm sinh hoạt Tin lành độc lập khác cùng gia nhập vào Giáo hội. Nhiều tôi tớ Chúa trong Giáo hội Trưởng lão Việt Nam được nhiều tôi tớ Chúa thuộc Giáo hội Trưởng lão từ Hoa Kỳ, Hàn Quốc đến Việt Nam dạy dỗ Kinh Thánh và hệ thống Thần học Trưởng Lão.
Đến năm 2001, Giáo hội Trưởng lão Hoa Kỳ (PC-USA) đã đến Việt Nam chính thức tấn phong Mục sư thực thụ cho 13 người. Những Mục sư này đã tiếp tục kết nối để mở mang và phát triển Giáo hội Trưởng lão Việt Nam ra nhiều tỉnh thành trên cả nước. Nhiều Hội thánh địa phương được thiết lập và phát triển.
Vào năm 2008, Ban tôn giáo Chính phủ đã cấp pháp nhân cho Hội Thánh Trưởng Lão Việt Nam do Mục sư Nguyễn Bá Nha đứng đầu. Vì lý do đó, Giáo hội Trưởng Lão Việt Nam do Mục sư Hồ Tấn Khoa đứng đầu đã thông báo với Ban tôn giáo Chính phủ, Bộ công an và các Ban ngành tỉnh thành đổi tên thành Giáo hội Tin Lành Trưởng Lão Liên Hiệp Việt Nam. Từ đó đến nay, Giáo hội đi vào hoạt động ổn định và phát triển nhiều nơi. Mỗi năm giáo hội có tổ chức hội đồng bồi linh thường niên cho các tôi tớ Chúa trong Giáo hội. Định kỳ bốn năm, Giáo hội tổ chức Đại hội đồng để bàn thảo công tác phát triển Giáo hội, bồi linh và phong chức Mục sư, Truyền đạo và Trưởng lão cho các tôi tớ Chúa có sự kêu gọi và đạt được điều kiện theo Hiến chương của Giáo hội đã đề ra. Nhiều Hội thánh địa phương thuộc Giáo hội Tin Lành Trưởng lão Liên Hiệp Việt Nam đã được chính quyền địa phương công nhận thông qua việc cấp phép sinh hoạt cho một số điểm nhóm theo chỉ thị 01-TTCP /2005. Bên cạnh việc thực hiện sinh hoạt tín ngưỡng, các tín hữu cũng tham gia các công tác thiện nguyện xã hội cộng đồng như: Giúp đỡ kinh phí khoan giếng nước cho cộng đồng, xây nhà tình thương, đóng góp quỹ giúp đỡ người nghèo, trao học bổng cho học sinh hiếu học, giúp đỡ bà con bị bão lụt – hạn hán – mất mùa, giúp quần áo thuốc men cho bà con vùng cao vùng xa…
Giáo hội Tin lành Trưởng Lão Liên hiệp Việt Nam hiện có các Hội Thánh địa phương (Chi hội và điểm nhóm) tại 30 tỉnh thành trong cả nước. Giáo hội đang tiếp tục đào tạo nhân sự để ra đi rao giảng Phúc âm, truyền giáo mở mang Hội thánh mới tại các tỉnh thành khác và những quốc gia lân cận
