Lịch sử chùa Nôm ở Văn Lâm, Hưng Yên
Xuôi theo quốc lộ 5 từ Hà Nội đi Hải Phòng khoảng 30 cây số là đến địa phận làng Nôm, thuộc xã Đại Đồng, huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên. Nơi đây nổi tiếng là một ngôi làng cổ trù phù với quần thể di tích lịch sử văn hóa độc đáo vẫn còn giữ nguyên những nét cổ kính của làng quê Việt Nam. Nổi bật giữa quần thể di tích ấy là ngôi chùa Nôm. Đây là một trong những ngôi đại tự đang còn giữ nhiều tư liệu và hiện vật quý báu như bia đá, chuông đồng và rất nhiều pho tượng đất nung kỳ bí, tiêu biểu cho nghệ thuật điêu khắc tôn giáo.
Chùa Nôm còn có tên gọi khác là “Linh thông cổ tự”, có thể vì theo các cụ thời xưa, chùa Nôm được xây dựng giữa một rừng thông. Không còn ai nhớ chính xác sự ra đời của ngôi chùa Nôm như thế nào, chỉ biết chùa Nôm (Văn Lâm) đã được trùng tu xây dựng vào thế kỷ thứ XVII.
Kiến trúc chùa Nôm ở Văn Lâm
Chùa Nôm có khuôn viên rộng. Ở chùa Nôm, từng trụ cột, kèo cũng đều rất quý giá vì gỗ được làm từ các loại gỗ quý như lim, sến.
Bước chân từ cổng chính vào ta sẽ bị choáng ngợp bởi không gian vô cùng thoáng mát. Xung quanh khu thờ chính cũng có nhiều các gian thờ phụ và các hồ nước nhỏ.
Chùa nổi tiếng đẹp trong mắt nhiều phật tử vì là một chốn thiêng có phong cảnh hữu tình: cây cối xanh mát, hồ nước trong xanh bao quanh các khu thờ lớn, nhỏ.
Được biết, chùa Nôm hiện nay không đơn thuần là một công trình tín ngưỡng Phật giáo mà là một quần thể đan xen nhiều giá trị văn hoá, kiến trúc cổ và phản ánh nhiều khía cạnh khác nhau của đời sống xã hội qua các thời kỳ lịch sử của đất nước nói chung và vùng đất này nói riêng.
Chùa nổi tiếng xa gần cũng bởi nó sở hữu hơn 100 pho tượng đất nung kì bí. Các pho tượng đất ở đây nằm khắp nơi quanh chùa, kích thước lớn nhỏ khác nhau với những trạng thái, tư thế, cử chỉ và biểu cảm trên khuôn mặt vô cùng sinh động, rất giống với những trạng thái cảm xúc của con người, nét mặt dân dã, thuần Việt, bao gồm Tam Thánh, Tam Thế, A Di Đà, Bát bộ Kim cương, Thập bát La Hán…
Hơn nữa, điều gây ấn tượng với các nhà sử học không phải là số lượng các pho tượng ở đây mà là độ bền không tưởng của chúng. Mặc dù đã trải qua không ít các trận lụt lớn nhỏ trong lịch sử và thời gian bị ngập kéo dài nhưng những pho tượng đất ở chùa Nôm vẫn giữ được sự nguyên vẹn vốn có, là ẩn số lớn đối với các nhà khoa học thời nay.
Lễ hội chùa Nôm
Hàng năm, từ tháng giêng đến tháng ba âm lịch là mùa lễ hội của chùa Nôm – Văn Lâm. Những ngày này chùa Nôm mở cửa cả ngày, Phật tử ở khắp nơi kéo đến cầu bình an và ngắm cảnh chùa.
Hình ảnh chùa Nôm – Hưng Yên hội xuân
Chùa Nôm đang vào hội xuân ngày 10,11,12/1/2023: