Ở nước ta từ xa xưa, trong mỗi làng xã đều có các Đình, Đền, Phủ, Miếu. Và ở đó có thờ các vị thần linh, Thánh Mẫu… có công với quê hương đất nước.
Các vị thần linh đó có trong Tứ Phủ Công Đồng trong tín ngưỡng thờ Đạo Mẫu.
Tứ phủ công đồng
– Thiên phủ (miền trời): Mẫu đệ nhất Thượng Thiên cai quản bầu trời, làm chủ các quyền năng mây mưa, gió bão, sấm chớp.
– Nhạc phủ (miền rừng núi): Mẫu đệ nhị Thượng Ngàn trông coi miền rừng núi, ban phát của cải cho chúng sinh.
– Thuỷ phủ (miền sông nước): Mẫu đệ tam Thoải phủ trị vì các miền sông nước, giúp ích cho nghề trồng lúa nước và ngư nghiệp.
– Địa phủ (miền đất): Mẫu đệ tứ (Mẫu Địa) quản lý vùng đất đai, là nguồn gốc cho mọi sự sống.
Các vị thần khâm sai của Tứ Phủ được thờ tại hầu hết các chùa chiền ở miền Bắc Việt Nam. Tại điện Hòn Chén ở Huế, Thiên Y A Na, nguyên là một nữ thần của người Chăm, được nhập vào hệ thống tứ phủ và thờ làm Mẫu Thiên. Trong khi đó, nhiều tài liệu cho rằng ở miền Bắc, Mẫu Thiên lại là Công chúa Liễu Hạnh, và Liễu Hạnh công chúa cũng được coi là Mẫu Địa phủ.
Sắm lễ cúng Ban Công Đồng
Tùy theo điều kiện mà chúng ta có thể dâng lễ cúng khác nhau, quan trọng nhất vẫn là lòng thành. Để chuẩn bị đầy đủ nhất cho lễ cúng ban Tứ Phủ công đồng, các bạn cần chuẩn bị những lễ vật dưới đây:
– Lễ Chay: Sẽ gồm hương hoa, trà, quả, phẩm oản… và để thờ ban Phật, Bồ Tát (nếu có) và cũng dùng để dâng ban Thánh Mẫu.
– Lễ Mặn: Nên dùng chay được tạo hình gà, lợn, giò, chả thì sẽ phù hợp hơn
– Lễ đồ sống: Không được dùng các đồ lễ sống tại các ban quan Ngũ Hổ, Bạch xà, Thanh xà đặt ở hạ ban Công Đồng Tứ phủ.
– Cỗ Sơn Trang: Nên dâng những đồ đặc sản chay Việt Nam. Trong trường hợp,có gạo nếp cẩm nấu xôi chè cũng phù hợp vào lễ này. Bên cạnh đó, bạn không nên dâng lên cua, ốc, lươn, ớt, chanh quả…gây bất kính.
– Lễ ban thờ cô, thờ cậu: Lễ của các ban thờ này sẽ là oản, quả, hương hoa, gương, lược… Bạn nên chọn các đồ chơi mà người ta thường làm cho trẻ nhỏ. Những lễ vật này thường sẽ cầu kỳ đẹp và được bao trong những túi nhỏ rất xinh xắn, đẹp mắt.
– Lễ thần Thành Hoàng, Thư điền: Bạn nên dâng lễ đồ chay mới có thể tăng phúc phần và những lời cầu nguyện được chứng giám.
Văn khấn ban Công Đồng
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
– Con lạy chín phương trời, mười phương Chư phật, Chư phật mười phương
– Con lạy đức Vua cha Ngọc Hoàng Thượng đế
– Con lạy Tam Toà Thánh Mẫu
– Con lạy Tam phủ Công Đồng, Tứ phủ Vạn linh
– Con lạy Tứ phủ Khâm sai
– Con lạy Chầu bà Thủ Mệnh
– Con lạy Tứ phủ Đức Thánh Hoàng
– Con lạy Tứ phủ Đức Thánh Cô
– Con lạy Tứ phủ Đức Thánh Cậu
– Con lạy cộng đồng các Giá, các Quan, mười tám cửa rừng, mười hai cửa bể.
– Con lạy quan Chầu gia.
Hương tử con là:…………………………………………………………………….
Cùng đồng gia quyển đẳng, nam nữ tử tôn
Ngụ tại:…………………………………………………………………………………
Hôm nay là ngày….. tháng….. năm Tín chủ con về Đền…………… thành tâm kính lễ, xin Chúa phù hộ độ trì cho gia đình chúng con sức khoẻ dồi dào, phúc thọ khang ninh, cầu tài đắc tài, cầu lộc đắc lộc, cầu bình an đắc bình an, vạn sự hanh thông, gặp nhiều may mắn.
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!