Thánh lễ – trung tâm đời sống đức tin của người Công giáo – là cuộc cử hành tuyệt vời trong đó toàn thể cộng đoàn được quy tụ quanh bàn tiệc Lời Chúa và Bàn Thánh Thể. Mỗi chi tiết, mỗi người tham dự đều có vị trí thiêng liêng trong mầu nhiệm này.
Giữa đoàn dân thánh ấy, những người Đọc sách và Giúp lễ đảm nhiệm những nhiệm vụ đặc biệt: phục vụ Lời Chúa và phục vụ Bàn Thánh. Tuy âm thầm, nhưng sự hiện diện và cống hiến của họ mang một ý nghĩa sâu xa cho toàn thể Thánh lễ.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng chiêm ngắm vai trò thiêng liêng của người Đọc sách và Giúp lễ, để hiểu hơn về vẻ đẹp phục vụ trong phụng vụ, và được mời gọi sống đời Kitô hữu với tâm hồn phục vụ chân thành.
Ý nghĩa vai trò của người Đọc sách trong Thánh lễ
1. Người Đọc sách – Người loan báo Lời Chúa
Người Đọc sách không chỉ là người đọc văn bản. Họ thực sự là “người loan báo Lời Chúa” cho cộng đoàn. Khi họ cất tiếng đọc, chính Lời hằng sống của Thiên Chúa vang lên trong hội thánh.
Sách Công vụ Tông Đồ đã ghi lại từ thời Giáo Hội sơ khai:
“Các ngươi hãy lắng nghe!” (Cv 13,16)
Việc đọc Lời Chúa đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng: phải đọc rõ ràng, truyền cảm, hiểu nghĩa đoạn văn để truyền đạt đúng tinh thần. Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II từng nhấn mạnh:
“Người Đọc sách là người công bố Lời Thiên Chúa cho dân Người; đó là một chức vụ thiêng liêng và trọng đại.”
Chính vì vậy, việc Đọc sách cần được chuẩn bị như một việc phục vụ thánh thiêng, không phải là công việc máy móc.
2. Cầu nối giữa Lời Chúa và cộng đoàn
Người Đọc sách là chiếc cầu nối đưa cộng đoàn vào cuộc gặp gỡ với Chúa. Nhờ tiếng đọc của họ, Lời Chúa trở nên sống động, thấm nhập tâm hồn người nghe.
Như Thánh Phaolô đã viết:
“Đức tin phát xuất từ việc nghe, và việc nghe là do lời rao giảng về Đức Kitô.” (Rm 10,17)
Nếu Đọc sách chỉ đơn thuần đọc cho xong, cộng đoàn sẽ khó đón nhận chiều sâu Lời Chúa. Nhưng nếu người Đọc sách đọc với sự ý thức, lòng đạo đức và sự yêu mến Lời Chúa, thì mỗi câu chữ vang lên sẽ mang sức mạnh biến đổi tâm hồn.
3. Trách nhiệm và chuẩn bị thiêng liêng
Không ai có thể thi hành vai trò Đọc sách cách hiệu quả nếu không chuẩn bị từ trước. Người Đọc sách cần:
- Đọc trước các bài đọc tại nhà.
- Hiểu ý nghĩa bài đọc, nhất là các khúc quanh khó.
- Cầu nguyện xin Chúa Thánh Thần soi sáng trước khi thi hành nhiệm vụ.
Theo Giáo lý Hội Thánh Công giáo, số 1154, việc cử hành phụng vụ cần gắn liền với việc loan báo Lời Chúa:
“Trong phụng vụ, Lời Chúa giữ một chỗ rất quan trọng… Lời Chúa là nền tảng và động lực của đời sống phụng vụ.”
Lời mời gọi: Nếu bạn đang là người Đọc sách, hãy coi mỗi lần đọc là một sứ mạng truyền giáo nhỏ bé nhưng cao quý. Nếu bạn là người tham dự, hãy cầu nguyện cho những người Đọc sách luôn can đảm và trung thành thi hành vai trò của mình.
Ý nghĩa vai trò của người Giúp lễ trong Thánh lễ
1. Người Giúp lễ – Người phụ giúp nơi Bàn thờ
Người Giúp lễ có trách nhiệm hỗ trợ linh mục trong việc cử hành Thánh lễ, nhất là trong những công việc thực hành như: cầm nến, thắp hương, mang chén lễ, rửa tay linh mục.
Vai trò này có nguồn gốc lâu đời trong Giáo hội. Ngay từ thời Giáo hội sơ khai, đã có những người được giao phó những nhiệm vụ phục vụ bàn thánh.
Chúa Giêsu dạy:
“Ai muốn làm lớn giữa anh em thì phải làm người phục vụ anh em.” (Mt 20,26)
Người Giúp lễ không làm công việc tầm thường, mà đang phục vụ Chúa Kitô nơi bàn thánh.
2. Sự phục vụ âm thầm nhưng cao quý
Người Giúp lễ làm việc trong thinh lặng, không nổi bật, nhưng lại góp phần rất quan trọng cho sự trang nghiêm và trật tự của Thánh lễ.
Đức Giáo hoàng Bênêđictô XVI từng nhắn nhủ các Giúp lễ:
“Công việc của các con không chỉ là giúp lễ, mà còn là một dấu chỉ cụ thể của tình yêu các con dành cho Chúa Giêsu trong Thánh Thể.”
Sự phục vụ này cần được thực hiện với lòng sốt sắng, nghiêm trang và đầy lòng kính trọng đối với Mình Máu Thánh Chúa.
3. Được đào luyện trong đời sống thiêng liêng
Người Giúp lễ cần được đào tạo không chỉ về kỹ thuật phụng vụ mà còn trong đời sống đức tin. Bởi vì, khi giúp lễ, họ đang bước vào nơi thánh, nơi diễn ra cuộc gặp gỡ kỳ diệu giữa Trời và Đất.
Sách Giáo lý Hội Thánh Công giáo số 1145 nhắc nhở:
“Trong cử hành phụng vụ, toàn thể cộng đoàn được tham gia theo những cách thức khác nhau tùy chức vụ, tùy phẩm trật, tùy thể loại phục vụ.”
Vì vậy, người Giúp lễ cần:
- Chuẩn bị tâm hồn bằng việc cầu nguyện trước Thánh lễ.
- Hiểu rõ các cử chỉ phụng vụ.
- Sống đời sống đạo đức hằng ngày, xứng hợp với sự thánh thiện của bàn thờ.
Lời mời gọi: Nếu bạn đang là Giúp lễ, hãy ý thức rằng mình không chỉ giúp việc tay chân, mà đang phụng sự chính Thiên Chúa. Nếu bạn đang tham dự Thánh lễ, hãy biết ơn và cầu nguyện cho những người đang phục vụ bàn thánh.
Mối liên kết giữa người Đọc sách, Giúp lễ và toàn thể cộng đoàn
1. Một cộng đoàn phụng vụ hiệp nhất
Thánh lễ không phải là công việc của một cá nhân, mà là công trình chung của toàn thể dân Chúa. Người Đọc sách, Giúp lễ, Ca đoàn, Linh mục, và cộng đoàn đều cùng nhau hợp thành một thân thể duy nhất.
Thánh Phaolô dạy rằng:
“Anh em là thân thể của Đức Kitô, và mỗi người là một bộ phận.” (1 Cr 12,27)
Khi người Đọc sách đọc với lòng tin, người Giúp lễ phục vụ với lòng mến, và cộng đoàn tham dự với lòng sốt sắng, Thánh lễ sẽ trở thành một bài ca tuyệt vời dâng lên Thiên Chúa.
2. Phục vụ trong niềm vui và khiêm nhường
Tất cả những người phục vụ trong Thánh lễ đều được mời gọi noi gương Chúa Giêsu – Người Tôi Tớ khiêm nhường và trung tín.
Đức Giáo hoàng Phanxicô từng nói:
“Phục vụ không phải là một bổn phận nặng nề, mà là một niềm vui bắt nguồn từ trái tim yêu mến Thiên Chúa.”
Người Đọc sách và Giúp lễ, qua sự phục vụ âm thầm của mình, đang gieo những hạt giống yêu thương trong cộng đoàn, và chính họ cũng được Thiên Chúa uốn nắn nên những khí cụ bình an.
Lời mời gọi: Hãy cầu nguyện để mỗi lần tham dự Thánh lễ, chúng ta luôn ý thức về sự hiện diện sống động của Chúa nơi Lời và Thánh Thể, và biết cùng cộng tác, cùng phục vụ trong tình yêu và khiêm nhường.
Xin Đón Nhận Ơn Thánh Chúa
Trong từng cử chỉ nhỏ bé của người Đọc sách và Giúp lễ, chúng ta nhận ra một bài học lớn lao: phục vụ Thiên Chúa và cộng đoàn là một ơn gọi cao quý và đầy ý nghĩa.
Ước gì mỗi người chúng ta – dù là linh mục, đọc sách, giúp lễ, ca viên hay tín hữu – đều ý thức sâu xa về vai trò thiêng liêng của mình trong Thánh lễ. Để mỗi Thánh lễ không chỉ là nghi thức bên ngoài, mà là một cuộc gặp gỡ đầy tình yêu giữa Thiên Chúa và con người.
Xin Chúa ban cho chúng ta tâm hồn đơn sơ, yêu mến và khát khao phục vụ trong từng khoảnh khắc của đời sống đức tin.
Lời cầu nguyện kết thúc:
Lạy Chúa, xin dạy chúng con biết phục vụ với lòng khiêm nhường, yêu mến Lời Chúa, và trân trọng Mình Máu Thánh Chúa. Xin cho mọi người Đọc sách và Giúp lễ được đầy tràn ơn Chúa Thánh Thần, để phụng vụ Thánh lễ luôn tràn ngập sự thánh thiện và sốt mến. Amen.
