Phật giáo Tây Tạng dựa trên những lời dạy của Đức Phật lịch sử Thích Ca Mâu Ni, cũng như dựa trên những diễn giải của các nhà lãnh đạo tinh thần Tây Tạng sau này, được gọi là các Lạt ma.
Nhà lãnh đạo tinh thần cao nhất của Phật giáo Tây Tạng là Đức Đạt Lai Lạt Ma, người được tôn kính như là hóa thân của Bồ tát từ bi Quán Thế Âm. Đức Đạt Lai Lạt Ma hiện nay là Tenzin Gyatso thứ 14.
Phật giáo Tây Tạng kết hợp các yếu tố của tôn giáo bản địa Tây Tạng, Bön, và đã phát triển các thực hành độc đáo như quán tưởng, trì tụng thần chú và thiền định về bản chất của tâm trí. Nó cũng nhấn mạnh vào việc sử dụng các đồ vật mang tính biểu tượng và nghi lễ, chẳng hạn như cờ cầu nguyện, nhang và bánh xe cầu nguyện, để đạt được chứng ngộ tâm linh.
Phật giáo Tây Tạng được biết đến với truyền thống thực hành mật tông phong phú, nhằm mục đích chuyển hóa những trải nghiệm bình thường thành những trải nghiệm tâm linh. Những thực hành này bao gồm quán tưởng, trì tụng thần chú, và nghi lễ cúng dường, và được sử dụng để trau dồi trạng thái tâm dẫn đến việc nhận ra bản chất thực sự của thực tại.
Một trong những đặc điểm nổi bật nhất của Phật giáo Tây Tạng là khái niệm tái sinh, theo đó linh hồn của một người đã khuất được cho là sẽ tái sinh vào một cơ thể khác. Niềm tin này đã dẫn đến việc công nhận các Lạt ma cao cấp, hoặc các nhà lãnh đạo tinh thần, là tái sinh của các nhân vật tâm linh trước đó, và đã dẫn đến một dòng truyền thừa lâu dài của các bậc thầy tâm linh kéo dài nhiều thế kỷ.
Phật giáo Tây Tạng cũng nhấn mạnh việc sử dụng nghệ thuật và kiến trúc thiêng liêng, chẳng hạn như mạn đà la, bảo tháp và thangka, như những công cụ để phát triển tâm linh. Những tác phẩm nghệ thuật này mô tả các vị thần, giáo lý và câu chuyện Phật giáo, đồng thời được cho là có sức mạnh chuyển hóa tâm trí của người xem và mang lại nhận thức về tâm linh.
Thực hành của Phật giáo Tây Tạng nhấn mạnh mạnh mẽ vào việc phát triển lòng từ bi và trau dồi hành vi vị tha. Điều này đạt được thông qua việc thực hành các lý tưởng Bồ tát, bao gồm việc đặt người khác lên trước bản thân và hành động để chấm dứt đau khổ của tất cả chúng sinh.
Phật giáo Tây Tạng đã phải đối mặt với những thách thức đáng kể trong những năm gần đây, với việc chính phủ Trung Quốc đàn áp việc thực hành Phật giáo Tây Tạng ở Tây Tạng và lưu đày Đức Đạt Lai Lạt Ma và nhiều nhà lãnh đạo Phật giáo Tây Tạng khác sang Ấn Độ. Bất chấp những thách thức này, Phật giáo Tây Tạng vẫn tiếp tục thu hút các tín đồ và hành giả từ khắp nơi trên thế giới và vẫn là một khía cạnh quan trọng của văn hóa và di sản Tây Tạng.
Tóm lại, Phật giáo Tây Tạng là một truyền thống phong phú và phức tạp, đưa ra một cách tiếp cận độc đáo để phát triển tâm linh. Các thực hành và niềm tin của nó đã được truyền lại trong nhiều thế kỷ và tiếp tục là một khía cạnh quan trọng của văn hóa và di sản Tây Tạng. Bất chấp những thách thức do các sự kiện chính trị gần đây đặt ra, Phật giáo Tây Tạng vẫn là một truyền thống thịnh vượng và năng động, tiếp tục thu hút các tín đồ từ khắp nơi trên thế giới.
